Ieder jaar wordt de uitstoot van broeikasgassen volgens internationale richtlijnen (IPCC) vastgesteld.
Overzicht broeikasgassen
Deze tabel geeft een overzicht van de uitstoot van broeikasgassen conform de internationale richtlijnen (IPCC). De sectorindeling is conform het nationale beleid (klimaattafelindeling). De indirecte emissies zijn inbegrepen. De totalen worden weergegeven exclusief en inclusief de emissies van Land Use, Land Use Chance and Forestry (LULUCF).
Deze emissiegegevens worden ook internationaal geleverd aan de EU (Europese unie) Europese unie en de UNFCCC, in de vorm van het National Inventory Report (NIR) en bijbehorende CRF (Common Reporting Format )-tabellen.
Broeikasgasemissies in Mton CO2-eq van 1990 t/m 2021, conform de AR5-GWP's, vastgesteld in januari 2023
Sectoren klimaatbeleid
|
1990
|
1995
|
2000
|
2005
|
2010
|
2015
|
2016
|
2017
|
2018
|
2019
|
2020
|
2021
|
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Electriciteitsopwekking | ||||||||||||
CO2 | 39,5 | 47,6 | 48,2 | 51,9 | 51,8 | 52,9 | 51,7 | 48,1 | 44,4 | 41,3 | 32,3 | 32,2 |
CH4 | 0,0 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 |
N2O | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 |
Totaal | 39,6 | 47,8 | 48,4 | 52,1 | 52,0 | 53,1 | 52,0 | 48,3 | 44,6 | 41,5 | 32,5 | 32,4 |
Industrie (incl. AVI's, raffinaderijen, winningsbedrijven) | ||||||||||||
CO2 | 54,4 | 49,9 | 49,6 | 50,2 | 49,1 | 46,6 | 47,9 | 48,9 | 48,4 | 47,6 | 46,9 | 47,4 |
CH4 | 18,3 | 16,3 | 12,2 | 8,3 | 6,4 | 4,9 | 4,6 | 4,3 | 4,1 | 4,0 | 3,8 | 3,7 |
N2O | 7,1 | 7,2 | 7,0 | 6,8 | 2,2 | 2,3 | 2,2 | 2,3 | 2,2 | 2,2 | 2,0 | 1,9 |
F-gassen | 7,3 | 8,7 | 5,9 | 1,5 | 2,0 | 1,5 | 1,4 | 1,4 | 1,2 | 1,2 | 1,0 | 1,1 |
Totaal | 87,0 | 82,0 | 74,6 | 66,9 | 59,7 | 55,4 | 56,1 | 56,9 | 55,9 | 55,0 | 53,7 | 54,0 |
Gebouwde omgeving | ||||||||||||
CO2 | 28,9 | 32,1 | 28,7 | 28,5 | 33,1 | 23,8 | 24,5 | 24,0 | 23,7 | 22,6 | 21,1 | 23,8 |
CH4 | 0,8 | 0,9 | 0,9 | 0,8 | 0,9 | 0,6 | 0,7 | 0,7 | 0,7 | 0,6 | 0,6 | 0,7 |
N2O | 0,5 | 0,5 | 0,4 | 0,4 | 0,4 | 0,4 | 0,4 | 0,4 | 0,4 | 0,4 | 0,4 | 0,4 |
Totaal | 30,1 | 33,5 | 30,0 | 29,7 | 34,4 | 24,8 | 25,6 | 25,0 | 24,7 | 23,6 | 22,1 | 24,8 |
Verkeer en vervoer | ||||||||||||
CO2 | 32,9 | 35,9 | 38,5 | 40,2 | 39,1 | 33,4 | 33,6 | 34,1 | 34,3 | 33,6 | 29,3 | 29,3 |
CH4 | 0,2 | 0,2 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 |
N2O | 0,1 | 0,3 | 0,3 | 0,2 | 0,3 | 0,2 | 0,2 | 0,2 | 0,2 | 0,2 | 0,2 | 0,2 |
F-gassen | 0,0 | 0,0 | 0,1 | 0,3 | 0,4 | 0,4 | 0,4 | 0,4 | 0,4 | 0,3 | 0,3 | 0,3 |
Totaal | 33,3 | 36,3 | 39,0 | 40,8 | 39,8 | 34,1 | 34,2 | 34,8 | 35,0 | 34,3 | 29,9 | 29,8 |
Landbouw | ||||||||||||
CO2 | 8,0 | 8,4 | 7,6 | 7,6 | 9,7 | 7,6 | 7,5 | 7,6 | 7,8 | 7,8 | 7,4 | 7,8 |
CH4 | 16,3 | 15,7 | 13,8 | 12,8 | 14,2 | 14,6 | 14,9 | 14,9 | 14,4 | 14,4 | 14,3 | 14,2 |
N2O | 8,3 | 8,2 | 6,6 | 5,3 | 4,8 | 4,9 | 4,7 | 4,9 | 4,8 | 4,7 | 4,7 | 4,6 |
Totaal | 32,6 | 32,3 | 28,1 | 25,6 | 28,8 | 27,1 | 27,2 | 27,4 | 27,1 | 26,9 | 26,5 | 26,6 |
Totalen | ||||||||||||
CO2 | 163,6 | 173,9 | 172,5 | 178,3 | 182,8 | 164,3 | 165,1 | 162,7 | 158,6 | 152,9 | 137,1 | 140,4 |
CH4 | 35,7 | 33,2 | 27,1 | 22,1 | 21,7 | 20,3 | 20,4 | 20,1 | 19,4 | 19,3 | 19,0 | 18,7 |
N2O | 16,1 | 16,2 | 14,3 | 12,9 | 7,8 | 8,0 | 7,7 | 7,9 | 7,7 | 7,6 | 7,5 | 7,2 |
F-gassen | 7,3 | 8,7 | 6,0 | 1,8 | 2,4 | 1,9 | 1,8 | 1,8 | 1,5 | 1,6 | 1,3 | 1,4 |
Totaal
|
222,7
|
232,0
|
220,0
|
215,1
|
214,7
|
194,4
|
195,1
|
192,4
|
187,2
|
181,4
|
164,8
|
167,7
|
Totaal inclusief LULUCF
|
228,9
|
238,0
|
225,7
|
220,9
|
219,8
|
199,8
|
200,2
|
196,5
|
191,4
|
185,6
|
168,9
|
172,0
|
De daling in de emissies van broeikasgassen in de periode 2016-2020 is in 2021 weer omgezet in een lichte stijging: in 2021 is de uitstoot van broeikasgassen iets gestegen ten opzichte van 2020, namelijk met 1,8%. In 2020 lag de uitstoot nog 9,0% lager dan in 2019.
De emissiecijfers worden vanaf dit jaar weergegeven inclusief de emissies die ontstaan door (verandering van) landgebruik: ontbossing, veengebieden etc. Hierdoor valt bovengenoemd reductiepercentage tussen 2019 en 2020 anders uit dan in de voorgaande jaren vermeld.
Over de gehele periode gezien is in 2021 de uitstoot van broeikasgassen 24,9% lager dan in 1990. Deze emissiedaling vond tussen 1990 en 2017 voor het overgrote deel plaats bij de overige broeikasgassen: methaan, lachgas en de F-gassen. De emissie van CO2 bleef in deze periode ruwweg constant, en daalde vanaf 2018, om vanaf 2021 weer een lichte stijging te tonen.
De stijging in de emissies van broeikasgassen tussen 2020 en 2021 is geheel te wijten aan CO2, en wel (naast een lichte stijging bij Industrie) nagenoeg helemaal aan de huishoudens, die meer aardgas verstookt hebben vanwege de koude winter.
In 2021 komt de uitstoot dus weer iets uit boven het zogeheten Urgendadoel: een minimale afname van 25 procent ten opzichte van 1990. In 2020 werd dit doel met een emissiedaling van 26,2% nog wel gehaald. De doelstelling blijft gelden voor de jaren na 2020.
De doelstelling voor 2030, vastgelegd in de Klimaatwet, en aangescherpt in het coalitieakkoord van het kabinet Rutte IV, bedraagt een emissiereductie van 55% ten opzichte van 1990.
Om de overige broeikasgassen te kunnen vergelijken met CO2 moeten ze worden omgerekend naar CO2-equivalenten. Dat is de rekeneenheid voor de bijdrage van broeikasgassen aan het broeikaseffect. Het omrekenen is gebaseerd op het ‘Global Warming Potential’ (GWP), dat is de mate waarin een gas bijdraagt aan het broeikaseffect. Zo heeft methaan (CH4) een GWP van 28 CO2-equivalenten en zwavelhexafluoride (SF6) een GWP van 23.500 CO2-equivalenten. Dat houdt in dat 1 kilo methaan over een periode van 100 jaar 28 keer meer aan het broeikaseffect bijdraagt dan 1 kilo CO2. 1 kilo SF6 draagt zelfs 23.500 keer meer bij dan 1 kilo CO2. Het GWP-concept is ontwikkeld door het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC). De reden dat deze GWP’s, die op zich gebaseerd zijn op fysische gegevens, kunnen veranderen is dat er sprake is van continu voortschrijdend inzicht. De bovengenoemde GWP-waarden zijn die zoals vastgesteld in het vijfde assessmentrapport (AR5) van IPCC. Voor emissiereeksen 1990-2020 werden de GWP-waarden uit het vierde assessmentrapport (AR4) uit 2007 gebruikt. Vanaf emissiereeks 1990-2021 moeten de zogeheten AR5-waarden gebruikt worden, zoals te zien in bovenstaande tabel.
De AR4-waarden zijn vanaf emissiereeks 1990-2021 niet meer relevant. Als extra service (om bijvoorbeeld vergelijkingen te kunnen maken met eerdere publicaties) publiceren wij dit jaar nog een keer de tabel met de AR4-waarden:
Broeikasgasemissies in Mton CO2-eq van 1990 t/m 2021, conform de AR4-GWP's, vastgesteld in januari 2023.
Sectoren klimaatbeleid
|
1990
|
1995
|
2000
|
2005
|
2010
|
2015
|
2016
|
2017
|
2018
|
2019
|
2020
|
2021
|
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Electriciteitsopwekking | ||||||||||||
CO2 | 39,5 | 47,6 | 48,2 | 51,9 | 51,8 | 52,9 | 51,7 | 48,1 | 44,4 | 41,3 | 32,3 | 32,2 |
CH4 | 0,0 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 |
N2O | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 |
Totaal | 39,6 | 47,8 | 48,4 | 52,1 | 52,0 | 53,1 | 52,0 | 48,3 | 44,6 | 41,5 | 32,5 | 32,5 |
Industrie (incl. AVI's, raffinaderijen, winningsbedrijven) | ||||||||||||
CO2 | 54,4 | 49,9 | 49,6 | 50,2 | 49,1 | 46,6 | 47,9 | 48,9 | 48,4 | 47,6 | 46,9 | 47,4 |
CH4 | 16,3 | 14,6 | 10,9 | 7,4 | 5,7 | 4,3 | 4,1 | 3,9 | 3,7 | 3,6 | 3,4 | 3,3 |
N2O | 8,0 | 8,0 | 7,9 | 7,7 | 2,5 | 2,6 | 2,5 | 2,6 | 2,4 | 2,4 | 2,3 | 2,1 |
F-gassen | 8,5 | 10,1 | 6,6 | 1,6 | 2,1 | 1,6 | 1,5 | 1,5 | 1,2 | 1,3 | 1,0 | 1,1 |
Totaal | 87,1 | 82,6 | 74,9 | 66,9 | 59,4 | 55,2 | 56,0 | 56,8 | 55,7 | 54,9 | 53,6 | 53,9 |
Gebouwde omgeving | ||||||||||||
CO2 | 28,9 | 32,1 | 28,7 | 28,5 | 33,1 | 23,8 | 24,5 | 24,0 | 23,7 | 22,6 | 21,1 | 23,8 |
CH4 | 0,7 | 0,8 | 0,8 | 0,7 | 0,8 | 0,6 | 0,6 | 0,6 | 0,6 | 0,6 | 0,6 | 0,6 |
N2O | 0,5 | 0,5 | 0,4 | 0,4 | 0,4 | 0,4 | 0,4 | 0,4 | 0,4 | 0,4 | 0,4 | 0,4 |
Totaal | 30,1 | 33,4 | 29,9 | 29,6 | 34,3 | 24,8 | 25,5 | 25,0 | 24,7 | 23,6 | 22,1 | 24,8 |
Verkeer en vervoer | ||||||||||||
CO2 | 32,9 | 35,9 | 38,5 | 40,2 | 39,1 | 33,4 | 33,6 | 34,1 | 34,3 | 33,6 | 29,3 | 29,3 |
CH4 | 0,2 | 0,2 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 | 0,1 |
N2O | 0,1 | 0,3 | 0,3 | 0,3 | 0,3 | 0,3 | 0,3 | 0,3 | 0,3 | 0,3 | 0,2 | 0,2 |
F-gassen | 0,0 | 0,0 | 0,1 | 0,3 | 0,4 | 0,4 | 0,4 | 0,4 | 0,4 | 0,4 | 0,4 | 0,3 |
Totaal | 33,3 | 36,3 | 39,0 | 40,9 | 39,9 | 34,2 | 34,3 | 34,8 | 35,0 | 34,4 | 30,0 | 29,9 |
Landbouw | ||||||||||||
CO2 | 8,0 | 8,4 | 7,6 | 7,6 | 9,7 | 7,6 | 7,5 | 7,6 | 7,8 | 7,8 | 7,4 | 7,8 |
CH4 | 14,6 | 14,0 | 12,3 | 11,4 | 12,7 | 13,0 | 13,3 | 13,3 | 12,9 | 12,9 | 12,8 | 12,7 |
N2O | 9,4 | 9,2 | 7,4 | 6,0 | 5,4 | 5,5 | 5,3 | 5,5 | 5,4 | 5,3 | 5,3 | 5,1 |
Totaal | 31,9 | 31,7 | 27,4 | 24,9 | 27,8 | 26,1 | 26,2 | 26,4 | 26,1 | 26,0 | 25,6 | 25,6 |
Totalen | ||||||||||||
CO2 | 163,6 | 173,9 | 172,5 | 178,3 | 182,8 | 164,3 | 165,1 | 162,7 | 158,6 | 152,9 | 137,1 | 140,4 |
CH4 | 31,9 | 29,7 | 24,2 | 19,8 | 19,4 | 18,1 | 18,2 | 17,9 | 17,3 | 17,2 | 16,9 | 16,7 |
N2O | 18,1 | 18,2 | 16,1 | 14,5 | 8,8 | 9,0 | 8,7 | 8,9 | 8,7 | 8,6 | 8,4 | 8,0 |
F-gassen | 8,5 | 10,1 | 6,7 | 1,9 | 2,5 | 2,0 | 1,9 | 1,9 | 1,6 | 1,7 | 1,3 | 1,5 |
Totaal
|
220,0
|
231,8
|
219,6
|
214,4
|
213,5
|
193,4
|
194,0
|
191,3
|
186,2
|
180,4
|
163,7
|
166,6
|